نادرقلی اووشار ملقب به نادر شاه رئیس ایل تورک آزربایجانی افشار بود که به پادشاهی ایران رسید و بنیانگذار دودمان اووشاری(افشاریه) شد. او دوازده سال (از ۱۱۱۴ تا ۱۱۲۶) بر ایران حکومت کرد. پایتخت وی شهر مشهد بود.
  او مشهورترین پادشاهان ایران پس از اسلام است.
نادرشاه افشار بنیانگذار دولت ترکى-آزربایجانى افشار٬ از معدود حکمرانان داراى خودآگاهى و شعور ملى ترک در تاریخ ایران است و از این منظر شاید تنها با شاه اسماعیل صفوى٬ جهانشاه قاراقویونلو٬ اوزون حسن آغ قویونلو٬ آغا محمدخان قاجار و…. قابل مقایسه باشد.
از اقدامات شخص نادرشاه اووشار٬ تدابیر مختلفى است که وى براى حفظ و ارتقاء موقعیت رسمیت و دولتى بودن زبان ترکى٬ کاربرد در عرصه دیپلماسى و تثبیت آن به عنوان زبانى نوشتارى انجام داده است. دوره حاکمیت وى همچنان دوره تاثیر گسترده زبان ترکى بر فارسى و نفوذ و ورود اصطلاحات و واژگان ترکى در زبان فارسى است. دولت ترکى-آزربایجانى افشارى جایگاهى ممتاز در تاریخ زبان و فرهنگ و تاریخ سیاسى-نظامى ترک دارد.
نادرشاه افشار این آخرین جهانگیر ترک٬ علاه بر جهات فوق٬ به لحاظ فرهنگ و تاریخ ترکى-آزربایجانى٬ ایران و جهان اسلام از جهات بسیار دیگرى نیز داراى اهمیت است٬ جنبه هایى که در تاریخنگارى رسمى معمولا بدانها چندان اشاره اى نمىشود.

کتیبه ترکی نادر شاه در کلات نادری
این سنگ نوشته ترکى معروف به کتیبه نادرى در مدخل در بند ارغون شاه  در کلات نادرى ٬ ملک پدرى نادر (دره گز خراسان)٬ پیش از آبادی دربند قرار دارد. اشعار به خط ترکى – عربى به سال ١١٥٥-١١٥٧ بر روى صخره بزرگى حک شده است. ارتفاع کتیبه از سطح رودخانه ١٥ متر بوده دارای ٢٤ بیت شعر ترکی (٤ مصراع عربی) است. اشعار متعلق به “گلبن افشار” از شاعران دربار نادر شاه افشار است. در باره وى معلومات گسترده اى وجود ندارد. شعر در ستایش ثنای نادر پسر شمشیر است و با حمد خدا شروع می شود و همچون دیگر آثارش با مرگ او ناتمام مانده است. حکاک این کتیبه کم نظیر در تاریخ اسلامى و ترکى دانسته نیست.

بسم الله الرحمن الرحیم و هو الاعلی

ایبتیدا حمد-ى خودا-یى احد-و فرد-ى قدیم

قادیر-ى لم یزل-و عالیم-و دانا-و حکیم

او کی بو کون-و مکانی یارادیب قودرتدن

او کی بو بحر-و بری خلق ائدیب شؤوکتدن

ایکی عالمده اودور بنده لره یاور-و یار

حیکمتیندن گؤرونور بنده لره هر آثار

خلق-ى عالم هامى مؤحتاجدیر او درگاهه .