میرزا حسن تبریزی(رشدیه) اولین مدرسه همگانی و به سبک مدرن را در تاریخ آزربایجان،
در محله ی ششگلان تبریز بنیان نهاد.
با توجه به اینکه جهان جدید جهان "حقوق مدار " است
و نهاد مدرسه به عنوان نهادی مدرن بر آمده از نیازهای انسان مدرن بیشتر با حق و آموزش آن سرو کار دارد.
سیستم آموزشی بایستی دانش آموز را با آموزه ها و ارزش های انسان عصر جدید آشنا سازد.
به آنها آموزش دهد که انسان عصر جدید، انسانی "حق مدار" و"محق"است،
حقوق و مسئولیت هاى او را در یک جامعه مدرن به دانش آموز بیاموزد.
قدرت تعقل و خردورزی را در دانش آموزان تقویت کند،
از مطیع بودن و تو سری خور بودن، ارزش زدایی کند و روحیه چون و چرا کردن را پرورش دهد.
پرورش کودکان باید از مدرسه و از کودکی آغاز شود.
نظام آموزشی باید بتواند به کودک بیاموزد که او به دنیا آمده تا با انجام دادن و ندادن بعضی کارها روی سعادت را ببیند.
اما در ایران اولین گام برای آموزش، فراموش کردن زبان مادری، زیر پا گذاشتن و سرکوب زبان مادری دانش آموز غیر فارس می باشد.
خانواده های آزربایجانی مجبورند اول مهر هر سال کودکان خود را به مدارسی بفرستند که زبان های بغیر زبان مادری شان تدریس می شود.
آری دوستان یک جای کار می لنگد. انسان آزربایجانی تحت استعمار دیگری، محکوم است به اینکه از کوچکترین حقوق انسانی خود یعنی،
"تدریس و آموزش به زبان مادری" دست شسته و فرزندان خود را به مدارسی بفرستد که در هجوم آموزه های فرهنگی قوم حاکم"فارس"
و آموزه های ایدئولوژیک ناسودمند و زیان بار که مغایر با هویت و هستی ملی_آزربایجانی است
و او را تبدیل به فردی بی هویت و همچون دیگران می کند قرار گیرد.
حال بعد از 120سال از تاسیس مدرسه جدید توسط میرزا حسن رشدیه و تدریس (وطن دیلی) در سایه بدخواهی، بدخواهان و ارتجاع مرتجعین و
نژادپرستی فاشیسم فارس،
مدارس آزربایجان هنوز هم از دوران رشدیه عقب تر است،
و زبانی در این مدارس به صورت زور و اجباری تدریس می‌شود که
««هیچ ارتباطی با هویت فرزندانمان»» ندارد ......
