وبلاگ جامع و تخصصی تورانیان (تمدن و تاریخ جامع ترکان ایران و جهان)

۳۸ مطلب با موضوع «فرهنگ (Kultur)» ثبت شده است

جملات بزرگان  تاریخ جهان درباره تورکها :

مورخ فرانسویAlbert Sorel
دردنیا دو مجهول وجود دارد،
یکی قطب ها و دیگری تورکها

فیلسوف چکCOMENIUS:
تورکها ملت قهرمانی هستند که
هیچ وقت به دوستان خود زیانی نمی رسانند.
تورکها، دستی را که فشرده است،
ول نکرده، قول خود را فراموش نکرده و در روزهای سخت دوستان خویش را تنها نمی گذارد.
دست دوستی دادن به چنین ملتی،
باعث می شود تا از پس هر سختی در دنیا برآیید.

شاعر و رمان نویس ایتالیاییEdmondo De AMICIS:
صفات انسانی تورکها،
غیرقابل انکار می باشد.
از جمله این صفات،
قدردانی ترکان در برابر حتی یک کار عادی و پیش پا افتاده است.
مهمان نوازی، حیوان دوستی و احترام به درگذشتگان،
از دیگر صفات مثبت تورکها می باشد.

فیلسوف فرانسویGelland
یادگیری زبان ترکی برای من،
سعادتی محسوب می گردد.
چرا که برای ارتباط واقعی با یک تورک،
بایستی به زبان تورکی مسلط باشی.
مترجم همانند پرده ای است که نور را می پوشاند.

مورخ آلمانیHammer:
تاریخ از تورکها، چیزهای زیادی یاد گرفته است.
آثار زیادی از تورکها به جای مانده است که
هر کدام زینت مدنیت انسانی محسوب میگردند.

فرمانده روسCharnayev:
تورکها علاوه بر جسارت بیکران خود،
صاحب نبوغ اراده شکنی می باشند.
تورکها با این نبوغ فتوحات خود را انجام داده،
مدنیت ها تشکیل داده و به تاریخ بشریت خدمت نموده اند.
در اصل بدون چنین نبوغی حکمرانی بر نصف اروپا برای قرن ها امکانپذیر نبود.

ژنرال پروس-آلمانHelmuth Karl Bernhard von Moltke
تورکها نمونه بارز یک ملت جنگجو می باشند.
تورکها چنان با سلاح آشنا هستند که
یک کشاورز با داس و یک کاتب با قلم.
تورکها چنان می نشینند که انگار بر روی اسب هستند و
چنان قدم بر می دارند که انگار در حال شناسایی دشمن هستند.

  فرمانده آلمانیMulman:
هیچ سربازی مثل سرباز تورک،
با خنده از مرگ استقبال نمی کند.
کافیست فرماندهی لایق داشته باشند تا دنیا را تسخیر کنند.

  فیلسوف آلمانیKayzerling:
تورکها بی تردید اربابان واقعی تاریخ  اروپا و اسیا بوده اند.
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
Qafqazli

✴ آتا بابا سؤزلری ✴

۱)وارلی اؤلنده یوز توپ آتیلار یوخسول اؤلسه اوچ ایل سونرا بیلنیر
۲)شعورلو اوشاق بله گیندن بللی دیر
۳)یتیم قوزو قؤچ اولماز
۴)آدامین یئره باخانی،سویون لام آخانی
۵)تک آتین میدانی اولماز
۶)پول پولادی یوموشادار
۷)اوغرونون دا انصافلی سی خوشدور
۸)ایلان سانجان آلا ایپ گورسه گورخار
۹)کچلی آختاردیلار جیبیندن داراق چیخدی
۱۰)تومانچاق تومانی ییرتیغا گولور
۱۱)کیشی‌نین هیبتی آز دانیشیقدادیر
۱۲)عالیم فساد اولسا عالم فساد اولار
۱۳)اوردک‌ قاز یئریشی گئدنمز
۱۴)حرام تیکه نَسَبی دگیشدیرر
۱۵)قووالین سسی اوزاقدان خوشدور
۱۶)یالانچی تاماهکاری آلادار
۱۷)دؤولت دووشانی آراباینان توتار
۱۸)اوز وئردیک‌ آستاردا ایستیر
۱۹)وار ایله دوست اولان یوخ ایله دوشمان اولار . 
و ........
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
Qafqazli

صدای زنگ مدارس در دو سوی رود آراز

↩در آنسوی آراز صدای زنگ مدارس طنین دلنواز خودی بودن و خود بودن دارد.
میلیونها کودک و نوجوان وجوان آزربایجانی با صدای این زنگ راهی مدارس و دانشگاه ها می شوند
تا با گذشته و امروز خود آشنا شوند.
این آشنایی توان گام نهادن به فردا را در آنان برمی انگیزد تا با چشمانی خودی و بدون زنگار دیگری با زندگی و محیط اطراف خود آشنا و هماهنگ شوند.
آنها آموزش می بینند تا شهروندانی خوب و لایق برای میهن و ملت خود باشند و جامعه خود را به شکلی زیبا و خودی بسازند.
زبان مادری آموزش داده شده در این مدارس و مؤسسات علمی فاکتوری بسیار مهم در برانگیختن این خود آگاهی ملی برای سامان بخشی و تأسیس حیاتی در شأن انسان، هم در عرصه فردی و هم در سپهر اجتماعی است.
رویاهای شبانه آنان پر است از داستانهای قهرمانی دده قورقود و شعرهای زیبای نسیمی و فضولی و...
که آرام‌بخش روح عاشق و عاصی آنهاست و آموزه های بزرگان آزربایجان زینت بخش عقل و منطق آنهاست.
آنها هر فکر و سخنی را از نگاه آزربایجان می بینند و جذب می کنند و خود را برای بسط و ترویج افکار و زیباییهای آزربایجان آماده می کنند.

↩-- ولی در بخش جنوبی آراز هم نژادان آنها سرنوشت متفاوتی دارند برای این هم اصلان جنوبی مدرسه و دانشگاه مرکزی است برای مانقورت سازی و زبان و آموزه هایی که هیچ ارتباطی با هویت ملی آنها ندارد.
زنگ آغاز سال تحصیلی در آزربایجان جنوبی بیشتر از آنکه زنگ فرهنگ و علم باشد، زنگ آغاز از خود بیگانگی و تبعید معرفتی در سرزمین مادری است.
آغاز سال جدید تحصیلی برای تورکهای آزربایجان واقع در بخش جنوبی آن به معنای آغاز حاکمیت قهری زبان و فرهنگ تحمیلی و سرنیزه ای است که با حاکمیت آن، فرزندان آزربایجان هر روز بیشتر و بیشتر از هویت و انسانیت خود دور می شوند و
باید بقیه عمر را صرف تلاش و کوششی نمایند تا در سایه آن بلکه بخشی از هستی به فراموشی سپرده شده خود را بازیابند و بتوانند نگاهی خودی به جهان داشته باشند.
در رویاها و خیالهای این کودکان داستانهای پرشکوه دده قورقود جایی ندارد و روح عاشقشان از اقیانوس ادب نسیمی و فضولی و...
هیچگاه سیراب نخواهد شد.
آنها رباتهای بی روح فرهنگ دیگری و گلادیاتورهای بی گانه پرستی خواهند شد که برای اربابان خود تمامی عمر را باید به هنرنمایی بپردازند
تا شاید توجه و نظر این اربابان بی گانه را جلب نمایند.
زنگ آغاز سال تحصیلی برای میلیونها کودک و نوجوان و جوان تورک در آزربایجان جنوبی ، زنگی با طنین بیگانگی و خود فراموشی قهری و اجباری است.....

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
Qafqazli

جایگاه زبان ترکی و بررسی آن در مقایسه با سایر زبانها

◀کلیه ی اطلاعات زیر از موسسه  
ائی. ام. تی و آ. ام. تی 
که در اروپا و آمریکا واقع شده و تحت مدیریت برجسته ترین زبان شناسان اداره می شود، 
گرفته شده است و همه ساله گزارشهای زیادی را درباره ی زبانها منتشر می کنند و کلیه ی استانداردهای زبان شناسی از این ادارات که دولتی هستند، 
اعلام می شود. 
به اطلاعات استخراجی از این موسسات توجه کنید:.
19% کلمات انگلیسی از زبان ترکی گرفته شده است. 
92 % کلمات فارسی از عربی و ترکی گرفته شده و مابقی بدون هیچ فرمولی تولید شده اند. 
2 % کلمات ترکی از ایتالیایی، فرانسوی و انگلیسی گرفته شده است. 
در هیچ یک از زبانهای بین المللی لغتی از زبان فارسی وجود ندارد. 
39 % کلمات ایتالیایی،17%کلمات آلمانی و9%کلمات فرانسوی از زبان ترکی گرفته شده است. 
100 % کلمات ترکی ریشه ی اصلی دارند. 
100 % کلمات انگلیسی، آلمانی ، فرانسوی و ترکی دارای عمق ریخت شناسی هستند. 
83 %کلمات انگلیسی ریشه ی اصلی دارند. 
-  جملات ترکی2% ابهام جمله ای ایجاد می کنند.(یعنی اگر یک خارجی زبان ترکی را از روی کتاب یاد بگیرد، پس از ورود به یک کشور ترک زبان مشکلی نخواهد داشت.) 
-جملات انگلیسی نیم درصد و جملات فرانسوی تقریبا1%ابهام تولید می کنند.
-جملات فارسی67%ابهام تولید می کنند.(یعنی یک خارجی که فارسی را یاد گرفته، 
به سختی می تواند در ایران صحبت کرده و 
یا جملات فارسی را درک کند مگر آنکه مدت زیادی در همان جامعه مانده و به صورت تجربی یاد بگیرد)
که این برای یک زبان ضعف نسبتا بزرگی است. 
-جملات عربی8تا9%ابهام تولید می کنند.
- معکوس پذیری(ترجمه ی کامپیوتری) کلیه ی زبانها به جز زبانهای عربی و فارسی امکان پذیر بوده و برای عربی خطای موردی45%و برای فارسی100%است. 
یعنی زبان فارسی را نمی توان با فورمولهای زبان شناسی به زبان دیگری تبدیل کرد .
زبان ترکی را شاهکار زبان معرفی کرده اند 
که برای ساخت آن از فرمولهای بسیار پیچیده ای استفاده شده است.
هم اینک زبان ترکی در بیشتر پروژه های بین المللی جا باز کرده است.
به مطالب زیر که برگرفته از مجله یNew_scienceچاپ آمریکا و مجله ی International_Languages چاپ آلمان است،
توجه نمایید:
⚠⚠ برای مطالعه بقیه مقاله لطفا بر دکمه ادامه مطلب کلیک کنید 
۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
Qafqazli

♨️ بیر گؤزل شعر اوستاد کامیل قهرمان اوغلودان

وطن ای قانلی چیچکلن بویانان
قارا تاریخ بویو هی تاپدالانان
بؤلونن مین یئره ، مین پارچالانان
سن بؤلونموش اؤره گیمسن ، وطنیم
کسیلن جوت بیله گیمسن ، وطنیم...

گونومون بیر آنی ، مین ایلدن آغیر
کور بولوتدان آجی گونلردی یاغیر
آی کوراوغلو داها چوخ یاتما ،باغیر
باش،آیاق اودسوز آلوودور ، وطنیم
قارا بایقوشلو کالوودور ، وطنیم ...

کوت پیچاقلار یئنه مئیدان سولاییر
قوروموش باغچادا ایت ، قان یالاییر
بوردا قورد باشلیجا کافتار اولاییر !
بوردا قانقان ، گؤوریر قان وطنیم
»صمد« آخمیش آرازی ، خان وطنیم...

آرازیم ! آغلا سنی سن ، ابدی
دردیمیز ، دونیالاری سیلکه دی
یئنه ده باغرینا آل بیر «صمد» ی
بیزلره قانلی کفندیر ،  وطنیم
یادلارا یاخشی وطندیر ، وطنیم ...

ائل-اوبام ، آه‍... یاسا باتمیش موغانی
نئجه کی خان «سارا» سالمیش «چوبانی»
هله «بابک» آخیریر قولدا قانی
جانینا ، جان وئره نیم یوخ ، وطنیم !
اوخای ، اوخ،اوخ ،اوخای ، اوخ، اوخ : وطنیم.

کامیل قهرمان اوغلو
1375
۳ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
Qafqazli

داستان کور اوغلو

کوراغلو قهرمان حماسی  میان اهالی آذربایجان است که با قیامش بر ضد فئودالیسم و شیوهٔ ارباب و رعیتی نامی ماندگار در میان مردم آذربایجان و بسیاری از کشورهای جهان از خود به جا گذاشت.
باعث این قیام مهتری سالخورده به نام علی ملقب به علی کیشی است. وی پسری موسوم به روشن (کوراوغلو) دارد و خود، مهتر خان بزرگ و حشم داری است به نام حسن خان.
  روایت کوراوغلی در جغرافیای وسیعی از اروپای شرقی تا قفقاز، ایران، افغانستان، آسیای مرکزی و جنوب سیبری و برخی نقاط دیگر گسترده است. در این جغرافیای وسیع، روایت کوراوغلی در قالب نمونه های آذربایجانی، قفقازی، آناتولی، ارمنی، گرجی، ازبکی، ترکمنی، خراسانی، قشقایی و حتی توبولها یا گروههای تاتار در سیبری سروده شده است.
وجه تسمیهٔ کوراوغلو
حسن خان بر سر اتفاقی بسیار جزئی که آن را توهینی سخت نسبت به خود تلقی می کند، دستور می دهد چشمان علی کیشی مهتر خود را درآورند و وی را کور کنند. پس از این واقعهٔ تلخ، روشن پسر علی کیشی لقب کوراوغلو به خود می گیرد. کوراوغلو به ترکی یعنی کورزاده یا پسر مرد کور. برخی دیگر وجه تسمیهٔ آن را به گووراوغلو یعنی زادهٔ پهلوان جنگجو می دانند. همچنانکه کوراوغلی در زبان ترکمنی، گوراوغلو تلفظ می شود.
سرآغاز قیام

علی کیشی پس از کور شدن به دست اربابش با دو کره اسب که آنها را از جفت کردن مادیانی با اسبان افسانه ای و دریایی به دست آورده بود، همراه پسرش روشن از قلمرو خان می گریزد و پس از عبور از سرزمینهای بسیار سرانجام در چنلی بئل (کمره ی مه آلود) که کوهستانی است سنگلاخ و صعب العبور با راههای پیچا پیچ، مسکن می گزیند . روشن کره اسب ها را با جادو و مانند پدر خویش در تاریکی پرورش می دهد و در قوشابولاق (جفت چشمه) در شبی معین آب تنی می کند و بدین گونه هنر عاشقی در روح او دمیده می شود و علی کیشی از یک تکه سنگ آسمانی که در کوهستان افتاده است، شمشیری برای پسر خود سفارش می دهد و بعد از اینکه همهٔ سفارشها و وصایایش را می گذارد، می میرد.
💢روشن او را در همان قوشابولاق به خاک می سپارد و به تدریج آوازهٔ هنرش از کوهستانها می گذرد و در روستاها و شهرها به گوش همگان می رسد.
دو کره اسب، همان اسبهای بادپای مشهور او می شوند، با نامهای قیرآت و بزآت.
عاشق جنون، اوایل کار به کوراوغلو می پیوندد به تبلیغ افکار بلند و دموکرات کوراوغلو و چنلی بئل می پردازد و راهنمای شوریدگان و عاصیان به کوهستان می شود.
کوراوغلو سرانجام پس از کشمکشهای فراوان موفق می شود حسن خان را به چنلی بئل آورده و به آخور ببندد و بدین ترتیب انتقام پدرش را بستاند
داستان کوراغلو ریشه در تاریخ دارد و به گواه خیلی ها به دوران صفویه و زمان جنک های ایران و عثمانی بر می گردد. این داستان به غیر از آذربایجانی ها  بین سایر تورک های ایران ، ترکیه و سایر کشور های تورک نشین وجود دارد.
در آذربایحان چندین قلعه به نام کوراوغلو شناخته شده است .اما یکی  از آنها بیشتر از بقیه با عقل جور در می آید قلعه ای در نزدیکی خوی و کاملا نزدیک به مرز ترکیه.بر فراز کوه چنلی بئل قلعه کور اوغلو قرار دارد.
و اما چند  دلیل برای موثق بودن این قلعه در نزدیکی خوی ( از زبان استاد بهروز نصیری)
1- به این منطقه از قدیم قلعه کوراوغلو . چنلی بئل می گفتند.
2-در داستانها داریم که وقتی پدر کوراوغلو به دستور حسن پاشا کور می شود از آنجا برگشته و دو اسب معروف را باخود می آورد وی به کوراوغلو دستور می دهد تا خود به همراه اسب ها در چشمه قوشا بولاغلار استحمام کنند.ای چشمه ها در این منطقه ودر کنار روستای کتیللی به همین اسم ذکر شده قرار دارد 

3- در روایات وجود دار که کوراوغلو قلعه خود را در کنار جاده ابریشم احداث می کند.واهد هم نشان می دهد که جاده ابریشم دقدقا از اینجا عبور کرده است.
4-  کوراوغلو در شعرها  خود را " تکه تلمان " می نامند .در خوی یک منطقه به نام تکلی داریم .
5- کوراوغلو مشاوری به نامصفراز منطقه " قوروق " داشته است . روستا و منطقه بزرگی در همین منطقه به نام قوروق وجود دارد.
6-نزدیکی به  مرز ترکیه هم دلیل بیشتری برای اثبات این موضوع است .

                                     

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
Qafqazli

ربع رشیدی، دانشگاهی با قدمت 700ساله!!

ربع رشیدی یکی از بناهای تاریخی و ارزشمند شهر تبریز واقع در باغمیشه به سبک معماری آزربایجانی است. حدود ۷۰۰ سال پیش در تبریز، دانشگاهی به‌ نام رشید الدین فضل‌ الله همدانی ایجاد شد. رشیدالدین وزیر غازان خان از حکمرانان وقت آن دیار بود. در آن زمان این دانشگاه شامل چهار دانشکده بود که در چهار طرف آن قرار داشت و اربع یا چهار عربی را به خود اختصاص داد و این مکان به نام ربع رشیدی شهرت یافت.
این مجموعه که در دامنه کوه سرخاب در محلی با صفا و بلند جای گرفته است، در اوایل قرن هشتم و یا اواخر قرن هفتم هجری بنا شد. برابر با نوشته تاریخ‌ نگاران و جهانگردان بزرگ دارای پهناوری بسیار و ساختمان‌ های گوناگون همچون مسجد و مدرسه و بیمارستان (دارالشفا) و کتابخانه و گنبدی برای آرامگاه خواجه رشیدالدین بوده است. این بنا مانند بیشتر شهرهای کهن دارای حصار و بارویی بزرگ بوده است. از مضمون نامه‌ ای که خود خواجه رشیدالدین فضل‌ الله به دو پسرش درباره ساختمان این بنا نوشته چنین برداشت می‌شود که در آن زمان ربع رشیدی در جایگاه دانشگاهی بوده که از هر دانشی در آنجا شعبه‌ ای راه‌اندازی شده بود و شش هزار تن دانشجو در آن تحصیل می‌کرده‌ اند و خواجه اوقافی برای تکمیل کتابخانه و مدرسه و نشر کتب و تأمین هزینه زندگی و تحصیل طلاب علوم مختلف اختصاص داده بود و دانشمندان بزرگ از هر گوشه گرد آورده و بکار تألیف و تدریس گماشته و مقرری آبرومندی برای آنان تعیین کرده بوده است و از آن میان پنجاه پزشک و چندین جراح از هند و مصر و چین و شام در آنجا مشغول به کار بوده‌اند.

پیشینه ربع رشیدی

ربع رشیدی شهری کوچک بود شامل کتابخانه، مدرسه، مسجد، دارالایتام، حمام، مهمانسرا، بیمارستان، مدارس عالی و کارگاه‌ های صنعتی.
فضل‌ الله همدانی برای تامین هزینه‌ های این مرکز املاک فراوانی را در نقاط مختلف اعم از ممالک محروصه قدیم(عیران کنونی)، بخش‌ هایی از عراق، افغانستان، گرجستان، ولایت روم، آزربایجان و سوریه وقف این مرکز کرد.
خواجه فضل‌ الله همدانی که پیش از حمله مغول در قلعه‌ های اسماعلیه زندگی می‌کرد و پس از آن مدتی به وزارت غازان خان رسیده و منشا خدمات فراوانی در غرب عیران و آزربایجان شد در سال ۷۱۸ هجری قمری، با دسیسه‌های سیاسی کشته شد و ربع رشیدی هم پس از مرگ وی غارت و ویران شد. هم اکنون آثار ناچیزی از آن در تبریز باقی‌مانده‌ است.
شاردن جهانگرد نامی فرانسوی که در سال ۱۰۸۴ هجری قمری به عیران سفر کرده بود آورده است: صد سال پیش شاه عباس کبیر دستور به تعمیر آن داد ولی شاهان دیگر صفوی توجهی بدان نکردند و دوباره ویران شد.

وقفنامه ربع رشیدی

وی برای ساماندهی املاک وقفی وقفنامه‌ای را تدوین کرده بود که به وقف نامه ربع رشیدی معروف است و هم اکنون تنها یک نسخه از آن باقی است که در کتابخانه مرکزی تبریز قرار دارد. این نسخه تا سال ۱۳۴۸ در دست بازماندگان حاجی ذکاءالدوله سراجمیر، ساکن تبریز بود. انجمن آثار ملی در همان سال آن را از خانواده ذکاءالدوله خرید.
وقف نامه ربع رشیدی در خرداد ماه ۱۳۸۶ از سوی سازمان کتابخانه ملی عیران به یونسکو معرفی شد و در نشستی که از ۲۱ تا ۲۵ خرداد در یونسکو بر‌گزار شد، به‌ همراه شاهنامه بایسنقری در فهرست میراث مستند این سازمان به‌ثبت رسید. در نشست کمیسیون ملی یونسکو، سی و هشت اثر از کشورهای جهان در فهرست آثار مستند یونسکو ثبت شد.
  تعداد آثاری که از سال ۱۹۹۷ تاکنون در این فهرست به ثبت رسیده‌ است، به ۱۵۸ اثر افزایش یافته‌ است.
                        
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
Qafqazli

افسانه سارای

در میان تپه زارهای مخملین آذربایجان در خاک فرش زردار مغان، افسانه پرشوری بوقوع پیوست که سالیان درازی به شکل فولکوریک سینه به سینه آذربایجانیان نقل گشته است. سارا (سارای) دختر پرشور و شرری بود با مژه هایی بلند و شوخ و نگاههایی نافذ و جذاب. وی با تکیه بر نیروی بزرگ عشق خویش تدبیر شجاعانه ای اندیشید که همین اراده اش، او را در میان افسانه های حیرت آمیز تاریخ آذربایجان قرار داد.

                                          

                       

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
Qafqazli

بالا زری خانیم

الده توپانجا (بالا زری خانیم)

آهنگی قدیمی که اکثر پدربزرگ و مادر بزرگهایمان به خوبی به یاد دارند. خواننده ، شاعر و آهنگساز این آهنگ به اسم فرشید ثبت شده است.
96
سال پیش در حمله قشون ارمنی (به فرماندهی آندرانیک) به خوی ,ارامنه بخشی ازدیواردفاعی خوی را شکستن. تعدادی ازمدافعین شهر خوی مقابل نفوذیان ارامنه دست به عقب نشینی زدند !

دراین هنگام یک زن درحالی که تپانچه ای دردست داشت وبه سوی دشمن شلیک میکرد  وارد معرکه شد و برای جلوگیری ازعقب نشینی مدافعین شهر روسری ازسربرگرفت وفریاد زد من به جای شما می جنگم  و این سخن مدافعین درحال عقب نشینی رابازگرداند و موجب نجات وسپس پیروزی خویی ها گردید .

نام این زن قهرمان بالا زرخانم بود تصنیف معروف ترکی الده تاپانچا بالا زرخانیم. گله رم دالینجا بالا زرخانیم به یادآن شیرزن خویی سروده شده است...

آغا مالی چرقت بالا زر خانیم 
ائو اولدی خلوت بالا زر خانیم
شلتنی ترپت بالا زر خانیم

الده تاپانجا بالا زر خانیم
گللم دالینجا بالا زر خانیم 
منیم اولونجا بالا زر خانیم

شلته گئیب سن بالا زر خانیم 
یولدان ائدیر سن بالا زر خانیم 
دوزون دئمیر سن بالا زر خانیم

الده تاپانجا بالا زر خانیم
گللم دالینجا بالا زر خانیم 
منیم اولونجا بالا زر خانیم

پتک ده آری بالا زر خانیم 
ایچینده بالی بالا زر خانیم 
گل منه ساری بالا زر خانیم

الده تاپانجا بالا زر خانیم
گللم دالینجا بالا زر خانیم 
منیم اولونجا بالا زر خانیم

ائو اولدی خلوت بالا زر خانیم 
شئیطانا لهنت بالا زر خانیم 
شلته نی ترپت بالا زر خانیم


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
Qafqazli

شیرین شیرین یات آی بالا ( لای لای )

شیرین شیرین یات آی بالا
بویا باشا چات آی بالا
سنده بیر گون اوز سسی نی
ائل سسینه قات آی بالا
 
سنه دییر لای لای
هر اوتن قوش ، هر آخان چای
بو گوزل شان انامیزه تک  
لای لای
 
هر شهرتیم ، شانیم سن سن
جاندان آیری جانیم سن سن
نه تمیز دیر گول نفسین
سن عطیرلی بیر چمن سن

 

سنه دییر لای لای
هر اوتن قوش ، هر آخان چای
بو گوزل شان انامیزه تک  
لای لای


یات یات آی قوزوم شیرین شیرین
حیات سنین دوران سنین
قای قیسیلار بوی آتیرسان
قوجاقوندا بو وطنین

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
Qafqazli

سونآی والنتاین آذربایجانی ها

سونآی والنتاین آذربایجانی ها (31 شهریور هر سال)

یکی از دلایلی که رسم و رسومات خوب یا بد غربی ها وارد فرهنگ ما می شود عدم شناخت خودمان از پتانسیلهایی است که داریم. آنچه که خود یهترین و با مفهوم ترینش را داریم اما نمی دانیم. هیچکداممان هم گناهی نداریم. واقعاً در کدام برنامه تلویزیونی یا کدام نشریه در مورد سونای صبحت شده است. کدام پدر و مادری در این مورد با جوانان و نوجوانان خود صبحت کرده اند و یا به بیان یهتر با این قضیه آشنا هستند؟

قبول داریم که قدرت رسانه غربی و نژاد پرست بیشتر است اما اصلی ترین قدرت آنها جهل ونادانی ما می تواند باشد. ما منکر زیبایی های والنتاین نیستیم و حتی والنتاین را غنیمتی برای مستحکم تر کردن عشق و دوستی می دانیم اما ترحیح می دهیم که در اولویت اول از آنچه داریم استفاده کنیم. شاید بدانید که در اغلب کشورهای دارای تمدن مانند ژاپن روز عشق خاص آن کشور وجود دارد و هر ساله گرامی داشته می شود. در ادامه این مقاله می توانید با این روز خاص که والنتاین آذربایجان محسوب می شود آشنا شوید. قدم اول آشنایی است.

                                                 

سونای چیست؟

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
Qafqazli

چرا به تبریز شهر اولین‌ها می‌گویند؟

چرا به تبریز شهر اولین‌ها می‌گویند؟

اولین چاپخانه در سال ۱۲۲۷ توسط شاهزاده عباس میرزا در تبریز تاسیس شد و ۱۲ سال بعد دومین چاپخانه در تهران تاسیس گردید.

 اولین بار کتب خارجی در تبریز ترجمه گردید که از آن جمله عبارتند از: پطر کبیر،شارل دوازدهم،اسکندر کبیر

اولین رمان ایران به نام((ستارگان فریب خورده- حکایت یوسف شاه سراج)) توسط میرزا فتحعلی آخوند زاده در تبریز به رشته تحریر در آمد.

اولین دایرهّ المعارف توسط محمد رضا زنوزی تبریزی نوشته شد.

اولین کتابخانه عمومی توسط میرزاحسن خان خازن لشگردر سال ۱۳۱۲ در تبریز تاسیس شد.

اولین سینمای ایران پس از پنج سال از اختراع جهانی آن(توسط برادرن لومیر) ، در تبریزبا نام سولّی(آفتاب) تاسیس گردید.

اولین نمایشنامه وتئاتر در تبریز به سال ۱۲۶۱ شکل گرفت.

اولین عکاسخانه توسط قاسم میرزا در تبریز راه اندازی شد.  

اولین فوتبالیست شاغل در اروپا(بلژیک) به نام حسین صدقیانی از اهالی تبریز در سالهای ۱۳۰۹-۱۳۱۱ بهترین گل زن باشگاههای این کشور بود و در فینال جام باشگاههای بلژیک با به ثمر رساندن سه گل باعث قهرمانی تیم رویال شالروا اسپورتینگ کلوپ در مقابل تیم بروکسل گردید.

 

  در زمینه پزشکی نخستین طبیب محصل فرهنگ نخستین کتابهای پزشکی - نخستین آبله کوبی - نخستین دانشکده پرستاری مامائی - نخستین دندانهای مصنوعی - اولین عمل قلب باز - پیوند قلب برروی سگها و نخستین عمل پیوند کلیه توسط دکتر جواد هیات در سال ۱۳۴۷ در تبریز به انجام رسید.

 

 اولین هوانورد ایرانی به نام کلنل محمد تقی خان پسیان از اهالی تبریز بود.

اولین کارخانه اسلحه و مهمات در شهر تبریز بنا نهاده شد .

اولین کارخانه چینی سازی در شهر تبریز ساخته شد.

اولین کارخانه تولید برق در این شهر و اولین خیابانی که در آن از چراغهای برقی استفاده شد خیابان چراغ گازی تبریز بود.

 

اولین ضرابخانه ماشینی و انتشار اسکناس از فعالیت های این شهر اولین ها بود.

اولین شهر ایران که صاحب تلفن شد تبریز بود .

اولین انجمن زنان در تبریز توسط صاحب سلطان خانم تشکیل گردید .

اولین بلدیه و نظمیه پلیس مردمی و شهرداری ایران متعلق به تبریز است.

اولین مهمانخانه توسط میرزا اسحق خان معززالدوله در تبریز پذیرای مهمان گردید .

اولین مدرسه کر و لال ها توسط جبارباغچه بان و اولین مدرسه نابینایان توسط یک میسیون آلمانی و اولین مدارس حرفه ای و بازرگانی توسط محمدعلی تربیت واولین کودکستان توسط ابوالقاسم فیوضات در تبریز بنا گذاشته شد.

اولین پایگاه لرزه نگاری در تبریز (شهر زلزله خیز) بنا گذاشته شد .

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
Qafqazli

ریشه نام آذربایجان

ریشه نام آذربایجان

با جمع بندی نظر افراد مختلف که در زیر اورده شده اند ریشه نام اذربایجان در کل بصورت زیر است :

آز - آس (از اقوام باستانی ترکان)

ار - یر (جوانمرد) بای - بَی (بزرگ)

جان - گان (یکی از پسوندهای مکان ترکی)

بطور کلی به معنی محل زندگی آز جوانمرد و بزرگ نام

ریشه اذربایجان از نظر افراد مختلف: در ادامه مطلب

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
Qafqazli

تورک اولماخ افتخاردیر

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
Qafqazli

ترکمن لر

تُرکْمَن‌ها (به ترکمنی:Türkmenler، تورکمنلر) یکی از اقوام ترک‌تبار آسیای میانه هستند که عمدتاً در ترکمنستان، شمال غرب افغانستان و شمال‌شرق ایران سکونت دارند. آن‌ها به زبان ترکمنی از زبان‌های ترک‌تبار شاخه اغوز غربی سخن می‌گویند و بیشتر آنان مسلمان سنی هستند. ترکمن‌ها تا اوایل قرن بیستم عمدتاً کوچ‌نشین بودند اما پس از آن به مرور ده‌نشین و شهرنشین شدند.

ترکمن‌ها شاخه‌ای از ترکان آسیای میانه معروف به اُغوز یا غُز هستند که از عهد قدیم در صحراهای وسیع بخش سفلای رود سیحون و بین دریای آرال به زندگی کوچ‌نشینی روزگار می‌گذراندند. تا حدود قرن هفتم میلادی ترکمن‌ها جزئی از قوم بزرگ ترک بودند. در این سالها به دنبال اضمحلال امپراطوری گؤک تؤرک‌ها، گروهی از ترکها که اغوز نامیده می‌شدند، از آنان جدا شده از ناحیهٔ ارخون به طرف آرال و سیردریا کوچ کردند.

 

واژه‌های ترکمن و ترکمان در گذشته به تمامی قبایل ترک‌تبار اغوز به‌ویژه طایفه‌های کوچ‌نشین و مسلمان گفته می‌شد که این معنا اعم از کاربرد قوم ترکمن امروزین است. به این معنا که ترکمن‌های کنونی شاخه‌ای از ترکمن‌ها در نوشته‌های قدیمی فارسی هستند. همین‌طور در حال حاضر گروه‌های ترک‌تباری در عراق و سوریه به ترکمن معروفند که ارتباط نزدیکی با ترکمن‌های ساکن منطقه میان رود جیحون و گرگان‌رود ندارند و بیشتر به آذربایجانی‌ها و ترکهای ترکیه نزدیک هستند

تاریخچه

نام ترکمن از قرن پنجم هجری (یازدهم میلادی) نخست به شکل جمع فارسی «ترکمانان» توسط نویسندگان ایرانی مانند گردیزی و ابوالفضل بیهقی استعمال شده و به همان معنی اغوز در ترکی و غز در عربی و فارسی به کار رفته است.

 

غزان نخست در مغولستان داخلی (در شمال چین و جنوب جمهوری مغولستان) واقع است (ترکستان) سکونت داشتند و در کتیبه‌های اورخون متعلق به قرن هشتم میلادی، ذکر ایشان در مغولستان رفته است. اغزان مزبور را ترک محسوب داشته‌اند نه ترکمان. ترکمانان، را فقط در جانب مغرب یاد کرده‌اند. نخست با تلفظ «تو کو مونگ در دانشنامهٔ چینی سدهٔ هشتم میلادی (تونگ تین فصل ۱۹۳). به قول تونگ تین، واژهٔ توکومنگ نام دیگری است که به کشور سوک تاک یعنی کشور آلانان اطلاق شده و اینان در آغاز تاریخ میلادی در مشرق تا مسیر سفلای سیردریا مستقر بودند و آنجا در قرن چهارم ه‍. ق. (دهم میلادی) مقر اصلی اغزان بود. در کتب جغرافیایی عرب، ترکمان (الترکمان یا الترکمانیون) فقط توسط مقدسی در شرح چند شهر واقع در شمال و شمال غربی «اربیجاب» یا «سیرام» -که موقعیت آن درست معلوم نیست- آمده در باب اصل واژهٔ ترکمان در قرن پنجم به درستی معلوم نیست که آن را از ترکیب فارسی «ترک مانند» گرفته‌باشند

ر گذشته ترکمن نام عمومی بسیاری از اقوام ترک‌تبار به ویژه اقوام اغوز مسلمان کوچ‌نشین بود و نه صرفاً قومی که امروزه ترکمن نامیده می‌شود و شامل طوایفی است که در شرق دریای خزر از رود جیحون تا شمال خراسان و رود گرگان سکونت داشته‌اند. هم‌اکنون نیز گروه‌هایی در عراق و سوریه به ترکمن معروفند که ارتباط قومی و تاریخی با قوم ترکمن ساکن ترکمنستان و مناطق اطراف ندارند. برخی از این اقوام اغوز موفق به تشکیل دولت‌های بزرگی در ایران دورهٔ اسلامی شدند مانند:

 

سلجوقیان (۴۲۹ ه‍. ق. – اواخر قرن ششم)[۱۱]

قره قویونلو (۷۸۰ – ۷۴۸ ه‍. ق.)

آق قویونلو (۷۸۰ – ۹۸۰ ه‍. ق.)

افشاریه

قاجاریه

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
Qafqazli